Báo cáo Chỉ số Sở hữu Trí tuệ Thế giới 2024: Cơ hội cho Doanh nghiệp Việt Nam trong lĩnh vực Sáng chế

Báo cáo Chỉ số Sở hữu Trí tuệ Thế giới (WIPI) năm 2024 của WIPO cung cấp cái nhìn toàn diện về hoạt động sở hữu trí tuệ (SOHT) trên toàn cầu. Báo cáo dựa trên dữ liệu từ năm 2023 về nộp đơn, đăng ký và gia hạn từ các văn phòng SOHT quốc gia, khu vực và WIPO, bao gồm bằng sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý và giống cây trồng.

Thông tin chi tiết được trình bày trong báo cáo này mang đến những hiểu biết quan trọng cho doanh nghiệp, nhà nghiên cứu và nhà sáng chế tại Việt Nam, giúp họ:

• Định hướng phát triển thị trường: Nắm bắt được xu hướng công nghệ và nhu cầu thị trường toàn cầu.
• Tìm kiếm giải pháp và thị trường phù hợp: Xác định các lĩnh vực công nghệ tiềm năng, từ đó phát triển sản phẩm, dịch vụ mới.
• Định hướng nghiên cứu sát với thực tế: Nghiên cứu, phát triển các công nghệ mới phù hợp với nhu cầu thị trường và có khả năng bảo hộ.
• Có kế hoạch bảo hộ các nghiên cứu phù hợp: Lựa chọn hình thức bảo hộ SOHT phù hợp và hiệu quả.

Bằng sáng chế

• Các nhà sáng tạo trên toàn thế giới đã nộp 3,55 triệu đơn đăng ký bằng sáng chế vào năm 2023, mức cao kỷ lục. Con số này tăng 2,7% so với năm 2022 và đánh dấu năm tăng trưởng thứ tư liên tiếp.
• Ấn Độ đã ghi nhận tốc độ tăng trưởng ấn tượng 15,7% trong năm thứ năm liên tiếp tăng trưởng hai con số.
• Các văn phòng SOHT châu Á hiện chiếm khoảng 70% số đơn đăng ký bằng sáng chế, nhãn hiệu và kiểu dáng công nghiệp trên toàn cầu. Đây là sự thay đổi đáng kể so với 10 năm trước, cho thấy sự dịch chuyển mạnh mẽ trong hoạt động sáng tạo và bảo hộ SOHT sang khu vực châu Á.
• Đơn đăng ký bằng sáng chế trong lĩnh vực công nghệ máy tính tiếp tục tăng tốc, chiếm 12,4% tổng số đơn đăng ký. Điều này cho thấy tiềm năng to lớn của lĩnh vực công nghệ thông tin.
• Năng lượng tái tạo cũng là một xu hướng đáng chú ý, với số lượng đơn đăng ký bằng sáng chế liên quan đến năng lượng mặt trời, gió và các nguồn năng lượng khác tiếp tục tăng đều đặn.
• Hàn Quốc dẫn đầu về số lượng bằng sáng chế được nộp trên mỗi đơn vị GDP và dân số.

Nhãn hiệu

• Ước tính có 11,6 triệu đơn đăng ký nhãn hiệu được nộp trên toàn thế giới vào năm 2023.
• Con số này giảm nhẹ so với năm 2022, đánh dấu năm giảm thứ hai liên tiếp sau 12 năm tăng trưởng.
• Các văn phòng SOHT châu Á chiếm 66,7% số đơn đăng ký nhãn hiệu trên toàn cầu vào năm 2023.
• Ngành nghiên cứu và công nghệ thu hút số lượng đơn đăng ký bảo hộ nhãn hiệu ở nước ngoài lớn nhất.

Kiểu dáng công nghiệp

• Năm 2023, khoảng 1,19 triệu đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp đã được nộp trên toàn thế giới, tăng 4% so với năm 2022.
• Các văn phòng SOHT châu Á chiếm 69% tổng số đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp trên toàn cầu vào năm 2023.
• Ngành dệt may và phụ kiện, nội thất và đồ gia dụng chiếm tỷ trọng lớn nhất trong số các đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp.
• Trung Quốc là quốc gia có hoạt động nộp đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp cao nhất.

Xu hướng chung và Tác động đến Việt Nam

• Báo cáo WIPI 2024 cho thấy sự tăng trưởng mạnh mẽ của hoạt động SOHT ở châu Á. Các văn phòng SOHT châu Á đang xử lý phần lớn các đơn đăng ký bằng sáng chế, nhãn hiệu và kiểu dáng công nghiệp trên toàn cầu.
• Các lĩnh vực công nghệ như công nghệ máy tính, năng lượng tái tạo và công nghệ y tế đang thu hút sự quan tâm đặc biệt từ các nhà sáng tạo.
• Doanh nghiệp, nhà nghiên cứu và nhà sáng chế Việt Nam cần theo dõi sát sao những xu hướng này để đưa ra quyết định chiến lược về bảo hộ và khai thác SOHT.
• Việc nắm bắt thông tin về các chính sách, chương trình hỗ trợ SOHT tại Việt Nam cũng đóng vai trò then chốt trong việc bảo hộ và khai thác hiệu quả các tài sản trí tuệ.

Kết luận

Báo cáo WIPI 2024 của WIPO cung cấp những thông tin hữu ích về bức tranh SOHT toàn cầu, giúp doanh nghiệp, nhà nghiên cứu, nhà sáng chế Việt Nam định hướng hoạt động trong lĩnh vực SOHT.

Toàn văn báo cáo WIPI 2024 của WIPO tại đây.

Nguyễn Hồng Hiếu

Chuyên tư vấn sở hữu trí tuệ với hơn 12 năm kinh nghiệm, Nguyễn Hồng Hiếu đã đồng hành cùng hơn 15.000 doanh nghiệp và cá nhân trong việc bảo vệ và phát triển tài sản trí tuệ. Với kiến thức chuyên môn sâu rộng và kinh nghiệm thực tiễn phong phú, ông Hiếu am hiểu sâu sắc về luật sở hữu trí tuệ, quy trình đăng ký bảo hộ, cũng như các chiến lược khai thác và thương mại hóa tài sản trí tuệ hiệu quả.
Ông Hiếu hiện là Phó Tổng Giám đốc tại Công ty Cổ phần MONDAY VIETNAM, đồng thời là cố vấn sở hữu trí tuệ cho nhiều công ty, tập đoàn lớn trong nước. Trước đó, ông từng giữ vị trí Phó Giám đốc phụ trách chi nhánh miền Nam tại Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ IP Ngọc Anh và có nhiều năm kinh nghiệm làm việc tại Văn phòng Đại diện Cục Sở hữu trí tuệ tại TP. Hồ Chí Minh.
Bên cạnh hoạt động tư vấn, ông Hiếu còn tích cực tham gia các hội thảo, sự kiện và chương trình đào tạo về sở hữu trí tuệ, chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm của mình với cộng đồng. Ông là tác giả của nhiều bài viết chuyên sâu, phân tích các vấn đề nổi bật và cập nhật những thay đổi mới nhất trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ.
Thông tin thêm:

Học vấn: Cử nhân Luật, Đại học Kinh tế – Đại học Đà Nẵng; Quản trị viên tài sản trí tuệ, Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM; Hoàn thành các khóa học chuyên sâu về sở hữu trí tuệ của WIPO (Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới).
Chuyên môn: Tư vấn pháp lý về sở hữu trí tuệ, quản lý danh mục tài sản trí tuệ, đăng ký bảo hộ nhãn hiệu, sáng chế, thiết kế công nghiệp, giải quyết tranh chấp sở hữu trí tuệ, xây dựng và triển khai chiến lược kinh doanh, phát triển thị trường dịch vụ sở hữu trí tuệ, đào tạo và tập huấn về sở hữu trí tuệ.
Kỹ năng: Lập kế hoạch và tư duy hệ thống, tư duy logic và phân tích, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng giao tiếp, thành thạo các phần mềm quản lý sở hữu trí tuệ (WIPO Publish, IPSearch,…).
Thành tích: Được Bộ trưởng Bộ KH&CN trao tặng Bằng khen vì đã có thành tích trong hoạt động Sở hữu trí tuệ giai đoạn 2017-2021; Nhận Giấy khen của Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ năm 2015 và 2021; Được công nhận là Chiến sĩ thi đua cơ sở năm 2021.