Trong 7 đối tượng quyền Sở hữu công nghiệp theo quy định của pháp luật về Sở hữu trí tuệ Việt Nam, Sáng chế là một trong những đối tượng được xác lập quyền sở hữu trí tuệ cho 1 cá nhân, tổ chức thông qua việc Cục Sở hữu trí tuệ cấp văn bằng bảo hộ, được gọi là Bằng độc quyền sáng chế. Bằng độc quyền sáng chế có hiệu lực từ ngày cấp và kéo dài đến hết hai mươi năm kể từ ngày nộp đơn đăng ký. Hàng năm, chủ sở hữu Bằng độc quyền này phải đóng phí để duy trì hiệu lực cho Văn bằng.

Vì Bằng độc quyền sáng chế là cực kỳ quan trọng để làm cơ sở bảo vệ quyền lợi của các chủ sở hữu Sáng chế. Do đó, việc nắm rõ các quy định liên quan đến việc bảo hộ sáng chế là điều hết sức cần thiết. Trong đó, có các trường hợp Chấm dứt hiệu lực Bằng độc quyền sáng chế.

Chấm dứt hiệu lực Bằng độc quyền sáng chế là gì?

Chấm dứt hiệu lực bằng độc quyền sáng chế là việc chủ sở hữu văn bằng có quyền đăng ký và đối tượng bảo hộ đáp ứng tất cả các điều kiện bảo hộ, văn bằng đã được cấp nhưng vì một số lý do nên không thể tiếp tục duy trì hiệu lực cho Bằng độc quyền sáng chế.

Các trường hợp chấm dứt hiệu lực Bằng sáng chế theo Luật SHTT 2022

Căn cứ Luật Sở hữu trí tuệ 2005, được sửa đổi, bổ sung 2009, 2019, 2022 (trong phạm vi bài viết này gọi là Luật SHTT), Điều 95 quy định về Chấm dứt hiệu lực Văn bằng bảo hộ đối với các đối tượng quyền Sở hữu công nghiệp thì Bằng độc quyền sáng chế bị chấm dứt một phần hoặc toàn bộ hiệu lực trong các trường hợp sau đây:

Trường hợp 1: Chủ Bằng sáng chế không nộp phí, lệ phí để duy trì hiệu lực theo quy định

Theo quy định ……., để duy trì hiệu lực Bằng độc quyền sáng chế thì chủ sở hữu Bằng này phải đóng phí, lệ phí cho Cục SHTT hàng năm (mỗi năm 1 lần). Như vậy, nếu đến thời hạn cần phải đóng phí, lệ phí duy trì hiệu lực cho Văn bằng trong năm mà Chủ sở hữu vẫn chưa hoàn tất đóng phí thì sau khi kết thúc thời hạn đó, hiệu lực văn bằng bảo hộ tự động chấm dứt kể từ ngày bắt đầu năm hiệu lực đầu tiên mà phí, lệ phí để duy trì hiệu lực không được nộp.

Trường hợp 2: Chủ sở hữu Bằng sáng chế tuyên bố từ bỏ quyền sở hữu công nghiệp

Theo khoản 2 Điều 95 Luật SHTT, sau khi Chủ sở hữu Bằng độc quyền sáng chế nộp hồ sơ Tuyên bố từ bỏ quyền Sở hữu công nghiệp đối với Sáng chế đó, thì Cục Sở hữu trí tuệ sẽ tiến hành xem xét, quyết định chấm dứt hiệu lực Bằng độc quyền sáng chế đã cấp cho Chủ sở hữu này.

Đây được xem là trường hợp Chấm dứt hiệu lực ở thế chủ động hoàn toàn và là quyền của Chủ sở hữu bằng độc quyền Sáng chế.

Trường hợp 3: Chủ sở hữu bằng độc quyền sáng chế không còn tồn tại

Tổ chức, cá nhân (không phải là Chủ sở hữu bằng độc quyền sáng chế) có quyền yêu cầu Cục Sở hữu trí tuệ chấm dứt hiệu lực Bằng độc quyền sáng chế với lý do là Chủ sở hữu Bằng độc quyền này đã không còn tồn tại về mặt pháp lý nữa, với điều kiện là tổ chức, cá nhân phải nộp phí, lệ phí cho yêu cầu này.

Quy định về việc Xử lý yêu cầu Chấm dứt hiệu lực Bằng sáng chế

Theo quy định tại khoản 3, 4, 5, 6 Điều 95 Luật SHTT, tùy trường hợp Chấm dứt hiệu lực bằng độc quyền sáng chế mà việc Xử lý yêu cầu Chấm dứt hiệu lực như sau:

Thứ nhất, Căn cứ kết quả xem xét đơn yêu cầu Chấm dứt hiệu lực văn bằng bảo hộ đối với các trường hợp 2 và 3 ở trên và ý kiến của các bên liên quan, Cục Sở hữu trí tuệ sẽ đưa ra 1 trong 2 kết quả sau:

• Thông báo từ chối chấm dứt hiệu lực văn bằng bảo hộ; hoặc
• Quyết định chấm dứt toàn bộ hoặc một phần hiệu lực văn bằng bảo hộ.

Thứ hai, khi Cục Sở hữu trí tuệ ra quyết định Chấm dứt hiệu lực Bằng độc quyền sáng chế theo Trường hợp 2 ở trên, hiệu lực Bằng độc quyền sáng chế sẽ bị chấm dứt kể từ ngày Cục Sở hữu trí tuệ nhận được tuyên bố bằng văn bản của chủ sở hữu Bằng độc quyền đó.

Thứ ba, Cục Sở hữu trí tuệ ghi nhận việc Chấm dứt hiệu lực Bằng độc quyền sáng chế vào Sổ đăng ký quốc gia về sở hữu công nghiệp và công bố trên Công báo sở hữu công nghiệp.